เขตวัฒนา

ทรัพยากรชีวภาพ : ต้นแก้วเจ้าจอม

            ต้นแก้วเจ้าจอม (พันธุ์ 4 ใบ) แต่ดั้งเดิมพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงนำพันธุ์ไม้มาจากหมู่เกาะอินดีสตะวันออก ประเทศชวา (อินโดนีเซีย) เมื่อปี พ.ศ. 2451 และทรงปลูกไว้ที่พระราชอุทยานสวนสุนันทา เดิมชาววังเรียกว่า“ ต้นน้ำอบฝรั่ง ” ต่อมาพระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราช ปดิวรัดา ประทานชื่อใหม่ว่า “แก้วจุลจอม”  ในปี พ.ศ. 2501 ศาสตราจารย์เต็ม สมิตินันทน์ ได้ตั้งชื่อใหม่ว่า “แก้วเจ้าจอม” ซึ่งเป็นชื่อที่ใช้เรียกอย่างแพร่หลายจนถึงปัจจุบัน เป็นพรรณไม้ประจำมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทาแต่ในปัจจุบันต้นแก้วเจ้าจอมมีหลายพันธุ์ เช่น พันธุ์ 6 ใบ พันธุ์ 8 ใบ แต่พันธุ์ 4 ใบ ที่เป็นพันธุ์ดั้งเดิมนั้นโตช้ากว่าจึงไม่เป็นที่นิยมในการปลูกจนต้นแก้วเจ้าจอมพันธุ์ 4 ใบกลายเป็นพรรณไม้หายาก ในเขตวัฒนาต้นแก้วเจ้าจอมถูกนำมาปลูกและอนุรักษ์ไว้โดย “คุณไพศาล มะหะหมัด” ที่พักอาศัยอยู่ ณ บ้านเลขที่ 643 ซอยนวลจิต แขวงคลองตันเหนือ เขตวัฒนา ในชุมชนนวลจิตบริเวณริมคลองแสนแสบ นอกจากต้นแก้วเจ้าจอมแล้วคุณไพศาล มะหะหมัดได้ปลูกอนุรักษ์พรรณไม้หายากอีกหลายชนิด เช่น ต้นบุนนาค ต้นจิก หรือ มุจลินทร์ ต้นยางนา ต้นหมากเม่า และต้นปาล์มนเรศวรหรือหมากนเรศวร เป็นต้น ในอนาคตคุณไพศาล มะหะหมัดมีความตั้งใจที่จะเปิดบ้านเป็นศูนย์การเรียนรู้เกี่ยวกับพรรณไม้หายากให้ประชาชนเข้ามาศึกษาเรียนรู้

ในปัจจุบันต้นแก้วเจ้าจอมพันธุ์ 4 ใบ เป็นต้นไม้หายากและควรค่าแก่การอนุรักษ์เพราะเป็นสายพันธุ์คนทั่วไปไม่นิยมปลูกเนื่องมีการเจริญเติบโตช้ากว่าสายพันธุ์อื่น นอกจากนี้ดอกแก้วเจ้าจอมยังเป็นหนึ่งในดอกไม้ต้นแบบของดอกแก้วกัลยาดอกไม้ประดิษฐ์จากกระดาษสา ซึ่งเป็นดอกไม้ที่ทำโดยคนพิการ
ในศูนย์ส่งเสริมอาชีพและพัฒนาคนพิการ สภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ 
ซึ่งสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามให้และพระราชทานอนุญาตให้ใช้เป็นสัญลักษณ์ของคนพิการทั่วประเทศ เพื่อเป็นสิริมงคลแก่คนพิการ

อ้างอิงข้อมูล:

ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง. แก้วเจ้าจอม. สืบค้น 18 มกราคม 2565, จาก http://clgc.agri.kps.ku.ac.th/resources/ornament/guaiacum.html

บ้านและสวน, 2559. แก้วเจ้าจอม. สืบค้น 18 มกราคม 2565, จาก https://www.baanlaesuan.com/plants/annual/137759.html

สมาคมสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์. ดอกแก้วกัลยา. สืบค้น 18 มกราคม 2565, จาก http://www.ncswt.or.th/kanraya.html