กรุงเทพมหานครกับการดำเนินงานด้านเด็กศูนย์สร้างโอกาสเด็กกรุงเทพมหานคร

               กรุงเทพมหานครได้มอบหมายให้สำนักพัฒนาสังคม (กองสังคมสงเคราะห์ สำนักสวัสดิการสังคม) ดำเนินงานด้านเด็กเร่ร่อนมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2534 ในระยะแรกดำเนินงานโครงการครูข้างถนนในพื้นที่ 3 แห่ง คือ พื้นที่วงเวียนใหญ่ สี่แยก อสมท. และรามคำแหงเป็นโครงการนำร่องโดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ(ยูนิเซฟ) ปัจจุบันกรุงเทพมหานครได้จัดตั้งศูนย์สร้างโอกาสเด็กกรุงเทพมหานครเพิ่มขึ้นมีจำนวน 7 แห่ง อยู่ในความดูแลรับผิดชอบของสำนักงานสวัสดิการสังคม สำนักพัฒนาสังคม ดังนี้

               1. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กสวนลุมพินี              เขตปทุมวัน       เริ่มดำเนินการปี 2541

               2. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กทุ่งครุ                    เขตทุ่งครุ          เริ่มดำเนินการปี 2545

               3. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กพระราม 8               เขตบางพลัด      เริ่มดำเนินการปี 2545

               4. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กจตุจักร                   เขตจตุจักร        เริ่มดำเนินการปี 2543

               5. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กสะพานพระปกเกล้า   เขตคลองสาน     เริ่มดำเนินการปี 2545

               6. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กพฤกษชาติคลองจั่น   เขตบางกะปิ       เริ่มดำเนินการปี 2545

               7. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กพระราม 9           เขตราษฎร์บูรณะ (ปิดทำการเมื่อวันที่ 30 กันยายน 2560 เนื่องจากการทางพิเศษแห่งประเทศไทยเวนคืนพื้นที่ โดยปรับเปลี่ยนไปใช้พื้นที่บริเวณสวนสุขภาพใต้สะพานยกระดับราชพฤกษ์ เขตธนบุรี ทดแทน อยู่ระหว่างของบประมาณในการปรับปรุง)

1. ศูนย์สร้างโอกาสเด็กกรุงเทพมหานคร ให้บริการกลุ่มเป้าหมาย ดังนี้

               กลุ่มเด็กเร่ร่อน เด็กกลุ่มเสี่ยง เด็กในภาวะยากลำบาก และเด็กที่ถูกละเมิดสิทธิให้ได้รับสวัสดิการการสงเคราะห์ และการคุ้มครองสวัสดิภาพ ตามความต้องการขั้นพื้นฐานและสิทธิตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

2. ลักษณะของศูนย์สร้างโอกาสเด็กกรุงเทพมหานคร

               เป็นตู้คอนเทนเนอร์ ตั้งอยู่ในบริเวณสวนสาธารณะ ใกล้ชุมชนแออัด ชุมชนเมือง ชุมชนอาคารสงเคราะห์ข้าราชการและลูกจ้างประจำของกรุงเทพมหานคร

3. แนวทางการดำเนินงาน

               3.1 การดำเนินงานในพื้นที่ (Street - based Approach)

                              3.1.1 จัดให้มีนักพัฒนาสังคม (ครูข้างถนน) ในพื้นที่ที่มีเด็กเร่ร่อน เด็กกลุ่มเสี่ยง และเด็กในภาวะยากลำบาก โดยมุ่งเน้น 

                                             - การเสริมสร้างทักษะชีวิต

                                             - การป้องกันเด็กกลุ่มเสี่ยงที่จะออกมาเร่ร่อน

                                             - การพัฒนา/การฟื้นฟู 

                              3.1.2 การประสานการปฏิบัติงานกับองค์กรภาครัฐและเอกชน

                              3.1.3 การจัดสวัสดิการ

                                             - การให้คำปรึกษาแนะนำ

                                             - การส่งต่อความช่วยเหลือ/ส่งกลับภูมิลำเนา

                                             - การส่งเสริมการฟื้นฟูสุขภาพ อนามัย

                                              - การรักษาพยาบาล 

                                             - การการสอนหนังสือและสร้างความรู้ทักษะด้านการดำรงชีวิตในสังคม

                                             - การเสริมทักษะด้านอาชีพและหางานทำ เช่น พนักงานเสิร์ฟในร้านอาหาร รับจ้างทั่วไป เป็นต้น 

                                             - การสงเคราะห์ช่วยเหลือ ตามระเบียบกรุงเทพมหานครว่าด้วยค่าใช้จ่ายในการจัดสวัสดิการและการสงเคราะห์ พ.ศ. 2557 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2564 เช่น เงินสนับสนุนกิจกรรมทางการศึกษา ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวเนื่องในการรักษาพยาบาล ทุนฝึกอาชีพ และเครื่องอุปโภคและบริโภค เป็นต้น     

                                             - การจัดกิจกรรมเสริมทักษะด้านต่างๆ เช่น กีฬา ศิลปะ ดนตรี ฯลฯ

                                             - กิจกรรมอื่นๆ ได้แก่ กิจกรรมส่งเสริมการรักการอ่าน กิจกรรมเนื่องในวันสำคัญต่างๆ เช่น วันเด็กแห่งชาติ, วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา, กิจกรรมจิตอาสา เป็นต้น 

                              3.2 สร้างฐานครอบครัวอบอุ่น (Home - based approach)

                                             3.2.1 การเยี่ยมบ้าน ร่วมกันระหว่างนักสังคมสงเคราะห์ (ของสำนักพัฒนาสังคมโรงพยาบาลสังกัดกรุงเทพมหานคร และศูนย์บริการสาธารณสุข) นักพัฒนาสังคมและอาสาสมัครช่วยงาน สังคมสงเคราะห์ของฝ่ายพัฒนาชุมชนและสวัสดิการสังคม สำนักงานเขต และองค์กรภาคเอกชน

                                             3.2.2 การจัดสวัสดิการและการสงเคราะห์ครอบครัว อาทิ การให้คำปรึกษาครอบครัว การดูแลสุขภาพ ค่าสนับสนุนกิจกรรมทางการศึกษา การฝึกอาชีพ ทุนประกอบอาชีพ เป็นต้น

                                             3.2.3 การสร้างเสริมศักยภาพให้กับเด็ก

                                                            1. กิจกรรมนันทนาการ

                                                                           - กิจกรรมกีฬา

                                                                           - ทัศนศึกษา

                                                                           - ค่ายพักค้าง

                                                                           - การฝึกอบรมธรรมะ

                                                            2. การฝึกอาชีพ ได้แก่ การตัดผม, การเพาะเห็ดนางฟ้า, การปลูกและขยายพันธุ์แคคตัส และการปลูกพืชผักสวนครัวสำหรับบริโภคและจำหน่าย เป็นต้น

                                                            3. การหาอาชีพโดยพาไปสมัครงาน   

                                                            4. การพาไปสมัครเรียนการศึกษานอกโรงเรียน

4. บุคลากรที่สร้างชื่อเสียงให้แก่กรุงเทพมหานคร
               - นายเชาวลิต สาดสมัย (ครูเชาว) นักพัฒนาสังคม ศูนย์สร้างโอกาสเด็กพระราม 8  เขตบางพลัด  ได้แก่ 
                              4.1 รางวัลบุคคลคุณภาพแห่งปี 2017 ด้านเด็กและเยาวชน
                              4.2 รางวัลนักสังคมสงเคราะห์ดีเด่น พ.ศ. 2558 โดยกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์

**************************************