น้ำตาลสะสม (HbA1c) คืออะไร

วันพุธที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2560
image
น้ำตาลสะสม (HbA1c) คืออะไร

HbA1c (ฮีโมโกลบิน เอวันซี) สิ่ง ดี ดี ที่คุณควรรู้จัก

 
ฮีโมโกลบิน เอวันซี (HbA1c) คือ Hemoglobin A ที่มีโมเลกุลของ  Glucose มาจับกับ N-terminal valine ของ ß-chain มีชื่อเรียกว่า Hemoglobin A1c และเรียกย่อ ๆ ว่า HbA1c

          ฮีโมโกลบิน เอวันซี (HbA1c) คือ ระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด เกิดจากการที่น้ำตาลในเลือดไปจับกับฮีโมโกลบิน ซึ่งเป็นโปรตีนในเม็ดเลือดแดง ที่ทำหน้าที่พาออกซิเจนไปเลี้ยงเซลล์ต่าง ๆ โดยปกติเม็ดเลือดแดงจะมีอายุประมาณ 3 เดือน ดังนั้นการตรวจ  HbA1c จึงเป็นการบ่งบอกระดับน้ำตาลในเลือดเฉลี่ย ในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา

ประโยชน์ของการตรวจ HbA1c
          การตรวจ HbA1c เป็นการตรวจหาระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมตลอดช่วงระยะเวลา 3 เดือนที่ผ่านมา ทำให้ทราบว่าท่านสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีหรือไม่ เป็นการตรวจที่ดีกว่าการใช้ค่าของน้ำตาลในเลือดเพียงอย่างเดียว สำหรับการรักษาโรคเบาหวานระยะเวลานาน ทำให้แพทย์ให้คำปรึกษาและทำการรักษาได้อย่างถูกต้อง

โรคเบาหวาน เป็นภาวะที่ร่างกายมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ เกิดขึ้นเนื่องจากการขาดอินซูลิน หรือประสิทธิภาพของอินซูลินลดลงทำให้ร่างกายไม่สามารถ นำน้ำตาลในเลือดไปใช้ได้ตามปกติ ถ้าน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานานๆ จะทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนต่ออวัยวะต่างๆ เช่น ตา ไต และระบบประสาท การขาดความรู้และขาดการดูแลสุขภาพที่ถูกต้องเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดโรคแทรกซ้อนในผู้ป่ายโรคเบาหวาน ซึ่งก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานสูญเสียเงินทองและเวลาในการรักษา ดังนั้นการควบคุมโรคเบาหวานให้ดีเป็นสิ่งสำคัญมาก ควรได้รับการตรวจหา HbA1c ประมาณ 2 – 4 ครั้งต่อปี HbA1c ปัจจุบันตรวจวัดได้ง่ายได้ผลเร็วและไม่จำเป็นต้องอดอาหาร

การตรวจวัดระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมหรือ (HbA1c)
          สามารตรวจวัดได้ที่ศูนย์บริการสาธารณสุข สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร และห้องปฏิบัติการของโรงพยาบาลซึ่งปัจจุบันนี้เป็นที่ยอมรับกันว่า HbA1c เป็นตัวชี้วัดที่ดีที่สุด ในการควบคุมและติดตามผลการรักษาโรคเบาหวานในระยะเวลานานและสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ท่านควบคุมเบาหวานได้ดี คือ ควบคุมอาหารและหมั่นพบแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ
ค่า HbA1c แปลผลอย่างไร    คนปกติไม่มีภาวะเบาหวานจะมีค่า HbA1c ประมาณ 5 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ (mg%) แต่สำหรับผู้เป็นเบาหวานจะสูงกว่าปกติ
 
ผู้ที่ตรวจ HbA1c ครั้งแรกเพื่อการคัดกรองเบาหวาน
ค่าปกติ ผู้ไม่เป็นเบาหวาน = น้อยกว่า 5.7 mg%
ผู้ที่มีความเสี่ยงเป็นเบาหวาน = 5.7 mg% ถึง 6.4 mg%
ผู้เป็นเบาหวาน = มากกว่าหรือเท่ากับ 6.5 mg%

 
 
 
สำหรับผู้ที่เป็นเบาหวาน HbA1c ในการรักษาน้อยกว่า 7 mg% (หากเป็นไปได้ควรน้อยกว่า 6.5 mg%
 
 
 
นอกจากนี้สำนักงานหลัก ประกัน สุขภาพแห่งชาติมีการประเมินการเกิดภาวะหรือโรคแทรก ซ้อนจากเบาหวานโดยใช้ฮีโมโกลบินเอวันซี (HbA1c)ดังนี้ (สำนักังานหลัก ประกันสุขภาพแห่งชาติ, 2551)
ระดับฮีโมโกลบินเอวันซี (HbA1c)  น้อยกว่า 6.5 เปอร์เซ็นต์ ถือว่า ความเสี่ยงต่ำ
                                             น้อยกว่า 6.5-7.9 เปอร์เซ็นต์ ถือว่า ความเสี่ยงปานกลาง
                                             มากกว่า 8 เปอร์เซ็นต์ และ ถือว่า ความเสี่ยงสูง
                                             มี hypoglycemia ≥ 3 คร้ังต่อสัปดาห์
 
 
 
อ้างอิง
- หนังสือ “เท่าทัน A1c จากคำถามสู่คำตอบ” เขียนโดยศาสตราจารย์แพทย์หญิงนวพรรณ จารุรักษ์
- รู้เรื่อง เบาหวาน : TRAVELTIME 089-119-2600  WWW.myzegrain.com
- รูปภาพอ้างอิง https://www.matichonweekly.com/lifestyle/article_22942