วันจันทร์ที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2564
องค์ความรู้จากการฟังธรรม โครงการพัฒนาจิตใจและสร้างความสุขในการทำงานของเจ้าหน้าที่เทศกิจ ตอนที่ 2
องค์ความรู้จากการฟังธรรม วันที่ ๒๘ มกราคม ๒๕๖๔
โครงการพัฒนาจิตใจและสร้างความสุขในการทำงานของเจ้าหน้าที่เทศกิจ สำนักเทศกิจ
พระธรรมเทศนาเรื่อง : อัตตโนคติกถา ว่าด้วยทางเดินชีวิต
โดยศาสตราจารย์ ดร. พระพรหมบัณฑิต เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
โครงการพัฒนาจิตใจและสร้างความสุขในการทำงานของเจ้าหน้าที่เทศกิจ สำนักเทศกิจ
พระธรรมเทศนาเรื่อง : อัตตโนคติกถา ว่าด้วยทางเดินชีวิต
โดยศาสตราจารย์ ดร. พระพรหมบัณฑิต เจ้าอาวาสวัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ชีวิตคนเปรียบเหมือนการเดินทาง บางครั้งประสบความสำเร็จ บางครั้งล้มเหลว การเดินทางจึงต้อง มีเครื่องนำทางเพื่อความสำเร็จ แต่ก่อนอาศัยดวงดาวนำทาง ปัจจุบันใช้เข็มทิศ ใช้ GPS นั่นคือการเดินทางภายนอก
การเดินทางภายใน แบ่งเป็น
๑. การพัฒนาชีวิตไปในทางเจริญ
๒. การเดินทางไปในทางเสื่อม
การเดินทางภายในจึงต้องใช้เข็มทิศชีวิต ดังพระบาลีว่า อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ อตฺตา หิ อตฺตโน คติ
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ แปลว่า ตนแลเป็นที่พึ่งของตน
หมายถึง การยืนอยู่บนขาของตน ไม่หวังพึ่งพาผู้อื่น เช่น ประเทศในทวีปยุโรปประท้วงบริษัทที่ผลิตวัคซีน เพราะบริษัทฯ ไม่ส่งวัคซีนตามสัญญา โดยเอาวัคซีนไปขายประเทศที่ให้เงินมากกว่า ฉะนั้น ทุกคนควรช่วยตนเองในช่วงที่ยังไม่มีวัคซีน โดยดูแลรักษาตนเอง ใส่หน้ากากอนามัย ล้างมือให้สะอาด และรักษาระยะห่างทางสังคม
อตฺตา หิ อตฺตโน คติ แปลว่า ตนเป็นผู้เลือกทางเดินชีวิตให้กับตนเอง
เช่น เลือกเรียนในสิ่งที่ตนอยากเรียน
การเลือกทางเดินชีวิต แบ่งเป็น
๑. ญาณคติ หมายถึง เลือกทางเดินด้วยปัญญา เช่น ศึกษาแผนที่ก่อนเดินทาง
๒. อัญญาณคติ หมายถึง เลือกทางเดินด้วยอวิชชาความโง่เขลา เช่น เดินทางโดยไม่ศึกษาแผนที่เหมือนกับผู้นำบางประเทศ เข้าใจว่าโรคโควิด-19 คือ ไข้หวัด จึงไม่แนะนำประชาชน ให้สวมหน้ากากอนามัย คนในประเทศจึงติดโรคโควิด-19 จำนวนมาก
ปัญหา มีลักษณะร่วม ๓ ประการ
๑. อนิจจัง คือ ความไม่เที่ยง ทุกอย่างในโลกไม่มีอะไรอยู่ชั่วกัปชั่วกัลป์
หมายถึง ปัญหาทุกอย่างเป็นปัญหาชั่วคราว ทุกปัญหาสามารถแก้ไขได้
๒. ทุกขัง คือ มองชีวิตว่าเป็นความทุกข์
หมายถึง เมื่อเกิดปัญหาขึ้น อย่าหนีปัญหา ให้กำหนดขอบเขตของปัญหา เพื่อตรวจดูว่า มีความเสียหายแค่ไหน เช่น หากตนเองติดโรคโควิด-19 ให้มองว่าเป็นเพียงโรคหนึ่งที่สามารถรักษาได้ อย่าคิดว่าเป็นแล้วจะต้องเสียชีวิต
๓. อนัตตา คือ ไม่ใช่ตัวเรา
หมายถึง ปัญหาไม่ได้เกิดจากตัวเรา ปัญหาเกิดจากภายนอก เช่น ความยากจนที่เกิดขึ้น ไม่ใช่ความผิดพลาดของเรา แต่เป็นเพราะวิกฤตเศรษฐกิจ จากการระบาดของโรคโควิด-19 ซึ่งเป็นปัญหาภายนอก อย่าตำหนิตนเองจนหมดกำลังใจ
ดังนั้น ขอให้เลือกทางดำเนินชีวิตแบบญาณคติ เลือกทางเดินด้วยปัญญา อย่าหมดหวัง อย่ายอมแพ้ อย่ายอมจำนน ดังพระบาลีว่า อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ ตนแลเป็นที่พึ่งของตน และ อตฺตา หิ อตฺตโน คติ ตนเป็นผู้เลือกทางเดินชีวิตให้กับตนเอง
ขอบคุณรูปภาพจาก : www.onbnews.today
การเดินทางภายใน แบ่งเป็น
๑. การพัฒนาชีวิตไปในทางเจริญ
๒. การเดินทางไปในทางเสื่อม
การเดินทางภายในจึงต้องใช้เข็มทิศชีวิต ดังพระบาลีว่า อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ อตฺตา หิ อตฺตโน คติ
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ แปลว่า ตนแลเป็นที่พึ่งของตน
หมายถึง การยืนอยู่บนขาของตน ไม่หวังพึ่งพาผู้อื่น เช่น ประเทศในทวีปยุโรปประท้วงบริษัทที่ผลิตวัคซีน เพราะบริษัทฯ ไม่ส่งวัคซีนตามสัญญา โดยเอาวัคซีนไปขายประเทศที่ให้เงินมากกว่า ฉะนั้น ทุกคนควรช่วยตนเองในช่วงที่ยังไม่มีวัคซีน โดยดูแลรักษาตนเอง ใส่หน้ากากอนามัย ล้างมือให้สะอาด และรักษาระยะห่างทางสังคม
อตฺตา หิ อตฺตโน คติ แปลว่า ตนเป็นผู้เลือกทางเดินชีวิตให้กับตนเอง
เช่น เลือกเรียนในสิ่งที่ตนอยากเรียน
การเลือกทางเดินชีวิต แบ่งเป็น
๑. ญาณคติ หมายถึง เลือกทางเดินด้วยปัญญา เช่น ศึกษาแผนที่ก่อนเดินทาง
๒. อัญญาณคติ หมายถึง เลือกทางเดินด้วยอวิชชาความโง่เขลา เช่น เดินทางโดยไม่ศึกษาแผนที่เหมือนกับผู้นำบางประเทศ เข้าใจว่าโรคโควิด-19 คือ ไข้หวัด จึงไม่แนะนำประชาชน ให้สวมหน้ากากอนามัย คนในประเทศจึงติดโรคโควิด-19 จำนวนมาก
ปัญหา มีลักษณะร่วม ๓ ประการ
๑. อนิจจัง คือ ความไม่เที่ยง ทุกอย่างในโลกไม่มีอะไรอยู่ชั่วกัปชั่วกัลป์
หมายถึง ปัญหาทุกอย่างเป็นปัญหาชั่วคราว ทุกปัญหาสามารถแก้ไขได้
๒. ทุกขัง คือ มองชีวิตว่าเป็นความทุกข์
หมายถึง เมื่อเกิดปัญหาขึ้น อย่าหนีปัญหา ให้กำหนดขอบเขตของปัญหา เพื่อตรวจดูว่า มีความเสียหายแค่ไหน เช่น หากตนเองติดโรคโควิด-19 ให้มองว่าเป็นเพียงโรคหนึ่งที่สามารถรักษาได้ อย่าคิดว่าเป็นแล้วจะต้องเสียชีวิต
๓. อนัตตา คือ ไม่ใช่ตัวเรา
หมายถึง ปัญหาไม่ได้เกิดจากตัวเรา ปัญหาเกิดจากภายนอก เช่น ความยากจนที่เกิดขึ้น ไม่ใช่ความผิดพลาดของเรา แต่เป็นเพราะวิกฤตเศรษฐกิจ จากการระบาดของโรคโควิด-19 ซึ่งเป็นปัญหาภายนอก อย่าตำหนิตนเองจนหมดกำลังใจ
ดังนั้น ขอให้เลือกทางดำเนินชีวิตแบบญาณคติ เลือกทางเดินด้วยปัญญา อย่าหมดหวัง อย่ายอมแพ้ อย่ายอมจำนน ดังพระบาลีว่า อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ ตนแลเป็นที่พึ่งของตน และ อตฺตา หิ อตฺตโน คติ ตนเป็นผู้เลือกทางเดินชีวิตให้กับตนเอง
ขอบคุณรูปภาพจาก : www.onbnews.today
